طرز تهیه آش دوغ شیرازی به‌ صورت مرحله‌ به‌ مرحله

بگذار سرچ کنم ببینم غذاهای محلی شیراز چیست؟
شاید این سوالی باشد که شما هم اگر به شیراز سفر کنید از همراهان خود بپرسید.

شاید هم در حال حاضر در حال تفکر به این موضوع هستید که چه غذاهایی برای مهمان های خود تهیه کنید.

اگر یکی از غذاهایی که برای پیش غذا در نظر گرفته اید آش باشد، پیشنهاد ویژه کولاژین آش دوغ شیرازی است.

مواد اولیه ساده این آش از جمله دوغ، برنج، لپه و سبزیجات معطر که اکثرا در خانه ها یافت میشود یکی از دلایلی است که شما را ترغیب کند یک بار طبخ این آش را تجربه کنید.

تفاوتی که آش دوغ شیرازی را از نوع اردبیلی آن متمایز میکند وجود لپه در مواد اولیه آن و تفاوت در سبزیجات معطری است که استفاده میشود.

شما میتوانید آش دوغ اردبیلی را از سایت کولاژین سفارش دهید و از طعم بینظیر آن استفاده کنید.

مواد لازم برای تهیه آش دوغ شیرازی (برای ۴ نفر)

مقدار مواد مورد استفاده در این دستور پخت آش دوغ شیرازی معمولاً برای ۴ تا ۶ نفر مناسب است.برای تعداد بیشتر میتوانید به میزان تناسب مقدار مواد را بیشتر کنید.

• برنج نیم‌دانه: ۱.۵ پیمانه
• لپه: نصف پیمانه
• دوغ ترش: 1.5 لیتر
• آب جوش: ۴ تا ۵ پیمانه
• روغن: به مقدار لازم
• نعنا خشک: ۲ قاشق غذاخوری (برای تزیین)
• پیاز داغ: ۲ قاشق غذاخوری (برای تزیین)
• پیاز: ۱ عدد متوسط
• سبزیجات معطر (شوید، ترخون، چویل): به میزان دلخواه
• نمک، فلفل و زردچوبه: به مقدار لازم

*چویل سبزی کوهی است که بیشتر در مناطق کوهستانی ایران، به‌ ویژه استان‌های ایلام، کرمانشاه، کردستان، لرستان و مناطق غرب کشور رشد می‌کند.

این سبزی خاصیت گیاهی دارد و از خانواده زیره و رازیانه است.

دستور پخت گام‌به‌گام آش دوغ شیرازی

1. آماده‌سازی برنج

برنج نیم‌دانه را در آب سرد خیس کنید و اجازه دهید حدود 20 دقیقه بماند تا کمی نرم شود.

2. پخت لپه

لپه را در آب جوش بریزید و بگذارید حدود ۳۰ دقیقه بپزد تا نرم شود. برای رفع نفخ لپه، می‌توانید لپه را از شب قبل خیس کنید تا زمان پخت نیزکاهش یابد.

3. پخت برنج

برنج خیس‌خورده را در قابلمه‌ای با حدود ۴ لیوان آب بریزید و بگذارید بجوشد تا نرم شود. در صورت نیاز، می‌توانید کمی آب اضافه کنید تا برنج کاملاً پخته شود.

4. افزودن سبزیجات معطر

سبزیجات معطر مانند شوید، ترخون و چویل را به برنج پخته‌شده اضافه کنید و بگذارید حدود ۳۰ دقیقه دیگر بپزند تا عطر و طعم سبزی‌ها به آش منتقل شود.

5. افزودن لپه

لپه پخته‌شده را به قابلمه برنج و سبزیجات اضافه کنید و مخلوط کنید تا مواد با هم ترکیب شوند.

6. افزودن دوغ

دوغ ترش را به قابلمه اضافه کنید و هم بزنید تا دوغ با سایر مواد مخلوط شود. در این مرحله، آش باید به جوش بیاید. هرچه دوغ ترش تر باشد آش شما نیز خوشمزه تر خواهد بود.

7. افزودن پیاز داغ

پیاز را خلالی خرد کرده و در تابه‌ای با کمی روغن و زردچوبه تفت دهید تا طلایی شود. سپس پیاز داغ را به آش اضافه کنید و مخلوط کنید.

8. افزودن نمک و فلفل

نمک و فلفل را به آش اضافه کنید و مزه آن را تنظیم کنید. توجه داشته باشید که دوغ نیز حاوی نمک است، بنابراین در افزودن نمک دقت به خرج دهید.

9. پخت نهایی

اجازه دهید آش روی حرارت ملایم بجوشد تا به غلظت مطلوب برسد. در صورت نیاز، می‌توانید کمی آب جوش اضافه کنید تا آش رقیق‌تر شود.

10. آماده‌سازی نعنا داغ

نعنا خشک را در تابه‌ای با کمی روغن تفت دهید تا عطر آن آزاد شود. نعنای داغ را برای تزیین آش استفاده کنید.

11. سرو آش

آش دوغ شیرازی را در ظرف مناسب سرو کنید و با نعنا داغ تزئین کنید. این آش را می‌توانید با نان یا برنج سرو کنید.

نکته: برای اضافه شدن پروتئین به این آش میتوانید از گوشت گاو و یا گوسفندی به صورت خرده شده یا چرخ  کرده(گوشت قلقلی) نیز استفاده کنید.

 

بیشتر بخوانید: آموزش آش های محلی ایرانی

 

زمان آماده سازی برای یک آش جا افتاده 

برای تهیه آش دوغ شیرازی، حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه زمان برای آماده‌سازی مواد اولیه (شامل خرد کردن سبزی، خیساندن لپه و برنج) نیاز است. مدت زمان پخت را نیز حدود ۱.۵ تا ۲ ساعت در نظر بگیرید تا مواد کاملاً پخته و طعم‌ها با هم ترکیب شوند. در مجموع، تهیه این آش حدود ۲ تا ۲.۵ ساعت زمان می‌برد.

 نکات مهم

• انتخاب دوغ مناسب

استفاده از دوغ تازه و ترش طبیعی تاثیر زیادی روی طعم نهایی آش دارد. هرچه دوغ ترش تر باشد آش را خوشمزه تر میکند. بهتر است دوغ محلی و کم ‌نمک را انتخاب کنید تا طعم غذا دلپذیرتر شود.

• سبزیجات تازه و معطر

سبزی‌های مورد استفاده مانند شوید، ترخون و چویل باید تازه و خرد شده باشند. سبزی‌های خشک طعم و عطر کمتری دارند و نمی‌توانند عطر اصیل آش شیرازی را به خوبی منتقل کنند. خرد کردن سبزی‌ها به اندازه مناسب هم مهم است تا هنگام پخت، سبزی کاملاً نرم و یکدست شود.

• خیس کردن برنج و لپه

خیس کردن برنج نیم‌دانه و لپه پیش از پخت، به نرم شدن سریع‌تر آنها کمک کرده و از طولانی شدن زمان پخت جلوگیری می‌کند؛ همچنین باعث می‌شود آش بهتر جا بیفتد و لعاب بیشتری بگیرد.

• حرارت ملایم و پخت آهسته

آش دوغ نیازمند پختی آرام و ملایم است. حرارت زیاد باعث می‌شود دوغ بریده شود یا آش ته بگیرد. بهتر است آش را روی حرارت متوسط یا کم بپزید و به‌طور مرتب هم بزنید تا حرارت به‌طور یکنواخت توزیع شود.

• تفت دادن پیاز و ادویه‌ها

پیاز داغ و زردچوبه، رنگ و طعم آش را به‌طور چشمگیری بهتر می‌کنند. پیاز را باید طلایی و نرم کنید، اما مراقب باشید نسوزد چون طعم تلخی به آش می‌دهد. زردچوبه را به اندازه کافی اضافه کنید تا رنگ آش زیبا و طبیعی شود.

• اضافه کردن دوغ به آرامی

دوغ باید به‌آرامی و در حین هم زدن مداوم به آش اضافه شود تا از بریده شدن آن جلوگیری شود. اضافه کردن دوغ یکباره و با حرارت زیاد می‌تواند باعث شود دوغ ته‌نشین شده و آش خراب شود.

• تنظیم نمک و ادویه‌ها در انتها

از آنجا که دوغ خود نمک دارد، بهتر است نمک آش را در مراحل پایانی تنظیم کنید؛ همچنین ادویه‌ها را به‌تدریج اضافه کنید و مزه آش را بچشید تا تعادل طعم به بهترین شکل حفظ شود.

• استفاده از نعناع داغ برای تزئین

نعناع داغ عطر و طعم خاصی به آش می‌دهد که جزو امضای آش دوغ شیرازی است. نعناع خشک را در روغن داغ تفت دهید تا عطرش آزاد شود و بلافاصله روی آش بریزید تا تازگی و عطر آن حفظ شود.

آش دوغ شیرازی به‌عنوان یک غذای کامل و مقوی، معمولاً به‌تنهایی سرو می‌شود، اما همراهی آن با نان تازه (مانند نان بربری یا سنگک) لذت خوردن را دوچندان می‌کند. همچنین می‌توان این آش را به‌عنوان پیش‌غذا در کنار غذاهای سنتی ایرانی مانند کباب یا خورشت‌های سبک سرو کرد. در برخی مناطق، نوشیدن دوغ سرد در کنار آش مرسوم است تا طعم دوغ در آش تکمیل شود.

 

نکات مربوط به نگهداری آش دوغ شیرازی

برای حفظ طعم و کیفیت آش دوغ شیرازی، بهتر است آن را در ظرف دربسته و در یخچال نگهداری کنید. معمولاً می‌توان آش را تا دو روز تازه نگه داشت. از گرم کردن مکرر و با حرارت زیاد خودداری کنید تا دوغ نریزد و طعم آش تغییر نکند.

بهتر است هنگام گرم کردن کمی آب جوش اضافه کنید تا غلظت مناسب حفظ شود. فریز کردن این آش توصیه نمی‌شود، چون باعث تغییر بافت و طعم می‌شود. همچنین سبزیجات تازه را جداگانه نگهداری کنید تا عطر و تازگی‌شان حفظ شود.

جمع‌بندی

آش دوغ شیرازی که با ترکیب دوغ تازه، برنج، لپه، سبزیجات معطر و ... تهیه می‌شود، به‌عنوان یک غذای لذیذ در جنوب کشور شناخته شده است. پخت دقیق و رعایت نکات مهم، همچون انتخاب دوغ مناسب و حرارت ملایم، تضمین‌کننده طعم اصیل و کیفیت مطلوب آش خواهد بود.

این غذا علاوه‌بر طعم بی‌نظیر، به‌دلیل استفاده از مواد مغذی، غذایی سالم و مقوی به شمار می‌آید. با رعایت نکات نگهداری و تزئین، می‌توان تجربه‌ای لذت‌بخش از سرو آش دوغ شیرازی فراهم کرد. این دستور پخت، راهنمای کاملی برای علاقه‌مندان به آشپزی سنتی ایرانی است.

شما می‌توانید در مجموعه رستوران‌های کولاژین طعم این آش مخصوص و گزینه‌های دیگر را بچشید و از لحظه لحظه زندگی خود لذت ببرید. برای صرف آش در کولاژین مهمان ما باشید.

سؤالات متداول (FAQ)

۱. آیا می‌توان از دوغ آماده فروشگاهی برای آش استفاده کرد؟

دوغ تازه و طبیعی طعم بهتری دارد، اما اگر دوغ فروشگاهی انتخاب می‌کنید، بهتر است کم‌نمک و ترش باشد.

۲. چطور جلوی بریده شدن دوغ در آش را بگیریم؟

دوغ را به آرامی و در حین هم زدن مداوم اضافه کنید و حرارت را ملایم نگه دارید.

۳. آیا می‌توان گوشت به آش دوغ شیرازی اضافه کرد؟

بله، افزودن گوشت خرد شده یا چرخ‌کرده طعم آش را غنی‌تر می‌کند و باعث مقوی‌تر شدن آن می‌شود.